‘Neurofilament Light Chain’ (NfL) waarden in bloed prognostisch voor ziekteverloop RRMS
‘Neurofilament Light Chain’ (NfL), de lichte keten van neurofilament, wordt afgegeven in het bloed na axonale schade en blijkt een marker voor ziekteactiviteit en reactie op behandeling bij multiple sclerose. Recent is gesuggereerd dat NfL concentraties in serum een prognostische waarde hebben als het gaat om toekomstige ziekteprogressie. Het doel van de studie uitgevoerd door Professor Jens Kuhle was om in de placebo-gecontroleerde fase 3-studie van fingolimod (FREEDOMS) te bekijken of NfL waarden in het bloed prognostisch zijn voor het optreden van exacerbaties en toenemende invaliditeit bij patiënten met RRMS.
De onderzoekers voerden een retrospectieve analyse uit op bloed NfL-waarden van patiënten met RRMS (n=164) die waren behandeld met fingolimod of placebo. Patiënten van wie 4 of 5 bloedmonsters, afgenomen op verschillende tijdstippen, beschikbaar waren, waaronder op het moment van aanvang van de studie en na 24 maanden, werden meegenomen in de analyse. De NfL- waarden bij aanvang van de studie werden bepaald door middel van ‘single molecule array’ (SIMOA) technologie en verdeeld in 3 categorieën: 1) laag (<30pg/ml; n=97), 2) medium (30-60pg/ml; n=47) en 3) hoog (>60pg/ml; n=20).
Uitkomsten
Uit de vergelijking van de NfL categorie hoog met laag, kwam naar voren dat bij patiënten uit de categorie hoog na 24 maanden sprake was van meer MRI- en klinische ziekteactiviteit. Het deel van de patiënten met nieuwe of groeiende T2 laesies was voor die categorie 89% versus 55% in de categorie laag (p=0,0069). Ook andere ziekte-uitkomstmaten waren in het nadeel van de categorie hoog. Onder andere het gemiddeld aantal gadolinium-aankleurende T1 laesies was hoger (0,9 versus 0,3; p=0,1165), evenals de snelheid van breinatrofie (1,11%/jaar versus 0,42%/jaar; p=0,0003) en de exacerbatiefrequentie (0,65/jaar versus 0,22/jaar; p=0,0011). Patiënten in de categorie hoog hadden een 2,8x hogere kans op vastgestelde exacerbaties (95%BI:1,45-5,43; p=0,0022) en een 3,6x hogere kans op toegenomen invaliditeit (95%BI: 1,48-8,74; p=0,0047) in vergelijking met de categorie laag.
Van de patiënten uit de categorie laag waren 52 ‘at random’ toegewezen aan de fingolimod groep. Voor de categorieën medium en hoog waren dit respectievelijk 28 en 11 patiënten. In vergelijking met placebo, verminderde fingolimod de kans op exacerbaties en toenemende invaliditeit (beide p<0,01) bij de patiënten met lage èn hoge NfL-waarden. In de categorie hoog was bij 100% van de placebogroep en 80% in de fingolimodgroep sprake van nieuwe of groeiende T2 laesies. In de categorie laag was dit percentage respectievelijk 64% en 46%. Ook de exacerbatiefrequentie was zowel in de categorie hoog als de categorie laag verlaagd in de fingolimodgroep.
Conclusie
De onderzoekers concluderen uit deze resultaten dat de neurofilament light chain waarden in het bloed een prognostische marker zijn voor toekomstige exacerbaties en toenemende invaliditeit op de middellange termijn. Fingolimod verbetert de vooruitzichten voor patiënten met zowel hoge als lage NfL waarden.
Referentie
Kuhle J, Kropshofer H, Häring DA, et al. Neurofilament light chain in human blood is a predictor of disease worsening in relapsing-remitting multiple sclerosis. Posterpresentatie op ECTRIMS 2017; abstract P637.
